توضیحات تکمیلی

مشخصات ظاهری : گیاهی است علفی و چند ساله به ارتفاع حدود 150 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر با ساقه‌های چهارگوش و پوشیده از خارهای ریز و قلاب مانند که توسط همین خارها از درختان مجاور خود بالا می‌رود. برگ‌های آن بیضوی، دراز، نوک تیز و مجتمع به تعداد 6 تایی در طول ساقه دیده می‌شوند. در محور و قسمت انتهایی ساقه‌ها، گل دهنده، گل‌های آن کوچک، زرد رنگ و مجتمع به صورت چترهای متعدد می‌باشند. میوه‌اش به صورت سته، گوشتدار، به رنگ قرمز تیره و دارای غشای ضخیمی است. ریشه‌ی روناس به رنگ سرخ تیره، دراز، استوانه‌ای به حجم یک مداد، رنگ داخل آن سرخ روشن و طعم آن تلخ و گس است. از ریشه‌های 3 ساله و بالاتر یک نوع ماده‌ی رنگی قرمز به نام آلیزارین گرفته می‌شود که در رنگرزی به کار می‌رود.

در اغلب نواحی آسیا و اروپا انتشار دارد. در ایران نیز به صورت خودرو در بعضی از نواحی استان‌های شمالی، اصفهان، یزد، تهران و خراسان می‌روید. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، رودَک، روناس، عروق الصباغین، فوةالصبغ و فُوَّه نامیده شده است.بخش استفاده  ریشه نحوه ممصرف  به طور معمول نیم‌کوب شده و گرد ریشه را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند. طبیعت آن گرم و خشک است.

نام علمی : Rubia tinctorium L.، نام فرانسه Garance و نام انگلیسی آن Madder می‌باشد.

ترکیبات شیمیایی : گلوکوزیدی به نام اسید روبه‌ریتریک، آلیزارین، پورپورین، روبیادین، گلوکز، مواد پکتیک، مواد رزینی، مواد چرب، قند، اسانس و غیره در آن تشخیص داده شده است.

خواص

صفرابر و ادرارآور، تحلیل برنده ورم و احتقان کلیه و شیرافزا، برطرف کننده یبوست‌های سخت و کاهنده اوره خون، خارج کننده سنگ کلیه از نوع فسفات و تسریع در جوش خوردن استخوان‌های شکسته، قاعده‌آور و مفید برای درمان آلبومینوری، قبض کننده و اشتهاآور، تقویت کننده معده و آرام‌بخش می‌باشد. در ضمن برای ناراحتی‌های کلیوی و مثانه، راشیتیسم، گرفتگی‌ها در بدن و درد سیاتیک نیز مفید است. در استعمال خارجی ریختن جوشانده روناس در وان حمام و اضافه کردن مقداری آب ولرم به آن برای رفع بعضی از بیماری‌های پوستی مؤثر می‌باشد.

منع مصرف : روناس ترشح ادرار را زیاد می‌کند و فشار آن را بالا می‌برد، بنابراین ممکن است بر اثر استفاده زیاد، ایجاد خون در ادرار کند، در این صورت بهتر است که روناس با کتیرا خورده شود. مصرف گیاه روناس برای خانم‌های باردار و شیرده بایستی با احتیاط همراه باشد.