توضیحات تکمیلی

گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر و پوشیده از کرک و برگ‌های آن به رنگ سبز غباری و مرکب از تقسیمات باریک و نخی شکل با بریدگی‌های عمیق می‌باشند. گل‌های آن منفرد به رنگ آبی یا سفید شیری، گلبرگ‌های آن کوچک و دارای 5 کاسبرگ هستند. میوه‌اش به شکل نیامی سبز یا قهوه‌ای رنگ و محتوی تعدادی دانه‌ی گِرد زاویه‌دار یا سه وجهی، سیاه رنگ با مغزی سفید و مطبوع می‌باشد.بخش مورد استفاده دانه نحوه مصرف معمولاً به صورت پودر و دم کرده استفاده می‌کنند.نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، سیاه دانه، سیاه تخمه، حب السودا، کمون اسود، شُونِیز و شُونوز نامیده شده است.طبیعت آن خیلی گرم و خشک می‌باشد.پیامبر بزرگوار اسلام(ص) درباره سیاهدانه می‌فرمایند: «الحبّة السّوداء شفاء لکلّ داء»؛ سیاه‌دانه دارویی مؤثر در برابر هر بیماری است.کلمه «شفاء» را به‌صورت نکره (ناشناس) آورده است نه معرفه و اگر پیامبر آن را با «ال» معرفه می‌ساخت می‌گفتیم سیاه‌دانه، بیماریها را به‌کلّی از بین می‌برد

نام علمی :Nigella sativa، نام فرانسه Nigelle cultivee و نام انگلیسی آن Blck cumin می‌باشد.

ترکیبات شیمیایی :اسانس، گلوکوزید سمّی ملانتین، ماده‌ی تلخ و زرد نیژلین، ملانتی‌ژنین، نیژلون، ساپونین، ویتامین‌های D, C, A و غیره در آن تشخیص داده شده است.

خواص

شیرافزا و تعدیل کننده سیستم ایمنی بدن، تقویت کننده عمومی بدن و ضد یرقان، محرک نیروی جنسی و تمیز کننده خون، جلوگیری کننده از لخته شدن خون در رگ‌ها و کاهنده قند خون، بازکننده قاعدگی و ضد التهاب، تقویت کننده زنان پس از وضع حمل و مفید برای بیماری‌های نزله‌ای، هضم کننده غذا و تحریک کننده مخاط دهان، ضدعفونی کننده و ادرارآور، برطرف کننده یبوست و از بین برنده رطوبت بدن، بادشکن و ضد اسپاسم، دفع کننده انواع کرم‌ها و متسع کننده مجاری تنفسی، افزاینده رشد موها و ضد تشنج، ضد سرفه و تسکین دهنده درد بیضه و آلت کودکان می‌باشد. در ضمن برای شکم درد، مسمومیت و تهوع نیز مفید است. در استعمال خارجی پودر سیاه دانه به اضافه عسل به صورت ضماد مفید برای رفع ترک پوست، کک مک و جوش‌های پوستی می‌باشد.

منع مصرف :زیاده‌روی در مصرف سیاه دانه برای خانم‌های باردار ممنوع، برای کلیه‌ها مضر و در افراد گرم مزاج باعث ورم، درد و گرفتگی گلو می‌شود و همچنین سختی در تنفس، احساس سوزن‌سوزن‌شدن در دهان، کهیر، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگی های عضلانی شکمی می‌توانند از واکنش‌های آلرژیک احتمالی مصرف سیاه دانه باشند..براساس اعلام مرکز سرطان “Memorial Sloan-Kettering” سیاه دانه می‌تواند در شیمی‌درمانی و پرتودرمانی اختلال ایجاد کند. ازجایی‌که سیاه دانه در بدن مانند یک آنتی‌‌اکسیدان عمل می‌کند، بنابراین می‌تواند از تأثیر درمان‌های سرطان بکاهد.ترکیبات موجود در سیاه دانه می‌توانند موجب لختگی خون بشوند. بنابراین اگر از داروهای انعقاد خون استفاده می‌کنید، قبل از استفاده از مکمل‌های سیاه دانه با پزشک مشورت بکنید.