مشخصات ظاهری : درختی است جنگلی و بیش از 200 گونه دارد که شکل ظاهری آنها برحسب گونهی درخت تفاوت دارد. برخی به صورت درختان عظیم الجثه و بعضی دارای ارتفاع کم و حتی به صورت درختچه میمانند و بیشتر در نواحی معتدل سراسر کشورها انتشار دارند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از آنها که میوهی درخت (بلوط) مصرف خوراکی داشته و در طب سنتی نیز کاربرد دارد اشاره شده است.
درختی است با طول عمر زیاد به ارتفاع حدود 20 متر گاهی موارد بیشتر، ساقه و شاخههای آن ضخیم و طویل و برگهای آن سبز رنگ، متناوب، ساده، چرمی شکل و دندانهدار میباشند. گلهای نر آن شاتونهای باریکی به وجود میآورند که حالت آویخته بر روی درخت دارند ولی گلهای ماده آن منفرد و یا به صورت شاتونهای کوتاه و معمولاً کروی و کم گل میباشند. میوهاش استوانهای به ابعاد خرمای نارس و کمی دراز و در یک پیاله قرار گرفته است و محتوای میوه مغز سفید رنگ مایل به زرد است و پوست خارجی میوهی رسیده و خشک شده زردِ مایل به قهوهای میباشد.اغلب به صورت خودرو در نواحی معتدل و جنگلی کشورهای اروپایی و در ایران بیشتر در استانهای کردستان، آذربایجان شرقی و غربی و فارس انتشار دارد. نامهای دیگر میوه به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، بلوط، بالوط، ثمرالفواد، بلّوط، عفصیج و سندیان نامیده شده است. بخش مورد استفاده مغز آردی میوه. در ضمن پوست بلوط، برگ و گال درخت نیز خواص دارویی دارند. نحوه مصرف معمولاً مغز میوه را به صورت پودر و به روشهای مختلف دیگری استفاده میکنند.
نام علمی : Quercus robur، نام فرانسه درخت Chene، نام فرانسه میوه (بلوط) Gland و نام انگلیسی درخت Oak tree میباشد.
ترکیبات شیمیایی : مقدار قابل ملاحظهای تانن، ماده چرب، پروتئین، قند و نشاسته در آنها تشخیص داده شده است.
مغز بلوط : مغذی و دیر هضم، التیامبخش زخمهای روده و برطرف کننده ناراحتیهای معده، برطرف کننده سوزش مجاری ادراری و قطره قطره ادرار کردن، بسیار قابض و بندآورنده خونریزی، بادشکن و تقویت کننده عمومی بدن، مقوی قوای جنسی و بندآورنده اسهالهای مزمن میباشند. در ضمن برای بواسیر، نرمی استخوانها، کم خونی و دردهای عمومی بدن نیز مفید است.
پوست بلوط : جوشاندهی آن در استعمال خارجی برطرف کننده اگزما و التیامبخش زخمهای سطحی (زرد زخم) و برای ناراحتیهای پوستی (سرخی و التهاب در چینهای پوست کنج ران و زیر بغل که بر اثر سایش به همدیگر به وجود میآید)، بواسیر، ترک مقعد و ناراحتیهای زنانگی نیز مفید میباشد و به صورت غرغره برای گلودرد و التهابات لوزهها مؤثر است.
منع مصرف : میوه بلوط خام دارای مقادیر بالای تانن می باشد که مصرف بیش از اندازه آن می تواند باعث مسمومیت غذایی شود. این مسمومیت می تواند علامی مانند حالت تهوع ، ناراحتی معده و مشکلات کلیوی داشته باشد.
به دلیل اینکه مصرف بلوط در کودکان و نوزادان می تواند باعث حساسیت و واکنش های شدید آلرژیک شود بهتر است از مصرف این میوه در نوزادان و کودکان جلوگیری شود.
تمام حقوق مادی و معنوی متعلق به کیمیاگر ایرانی می باشد.