مشخصات ظاهری : گیاهی است علفی و دو ساله به ارتفاع حدود یک متر گاهی موارد بیشتر با ساقهای راست، استوانهای، توخالی و پوشیده از غباری به رنگ مایل به آبی، برگهای گیاه متناوب، در بعضی از قسمتهای ساقه، متقابل و بزرگ به طول حدود 50 و عرض 40 سانتیمتر و دارای بریدگیهای بسیاری میباشند. رنگ برگها در سطح فوقانی سبز شفاف و در سطح تحتانی سبز کمرنگ است. در رأس شاخهها، گل دهنده، گلهای آن مجتمع به صورت گل آذینهای چتر مرکب، کوچک و سفید رنگ و میوهاش کوچک و سطح خارجی آن دارای 10 برجستگی با کنارهی ناصاف و دندانهدار است.بخش مورد استفاده میوه و برگ هست . نامهای دیگر آن به فارسی در کتب قدیم، عربی و در کتب طب سنتی، شوکران کبیر، بسبسبری، طحماء، باریقون، قونیقون، بیخ تفتی ، دوراس تفتی ،جقوطه، و حفوظه نامیده شده است. طبیعت آن خیلی سرد و خیلی خشک است.
نام علمی : Conium maculatum L.، نام فرانسه Grande cigue و نام انگلیسی آن Hemlock میباشد.
ترکیبات شیمیایی : آلکالوئیدهای دیکونیئین، گاما کونیسئین، کونیدرین، اِن متیل کونی ئین و هسپریدین و غیره در آن تشخیص داده شده است. در ضمن نسبت درصد مقدار آلکالوئیدها در اعضای مختلف گیاه متغیر است.
خواص
آرام کننده و ضد درد، تسکین دهنده دردهای عمومی بدن و مخدر، ضد اسپاسمهای مری و مانع از بروز نعوظهای دردناک در سوزاک، رفع کننده اختلالات عصب - ماهیچه و تکانهای غیرارادی عصبی و آرام کننده دردها با منشأ عصب تری ژومووسیاتیک، ضد کرم کدو و مفید برای سفتی عضلات در پارکینسون، تسکین دهنده سیاه سرفه و خارج کننده اخلاط میباشد
در ضمن برای سینه درد، سرفه، نفس تنگی، کزاز، دردهای عضلانی، برونشیت مزمن، تصلب شرائین و ناراحتیهای پروستات نیز مفید است. در استعمال خارجی حمام موضعی شوکران درمان کننده کچلی، بیماریهای جلدی، باد سرخ، زخمها با منشأ سفلیس، اولسرهای تحریک کننده، خورده و به صورت ضماد آرام کننده دردهای سرطانی میباشد.
منع مصرف : مصرف خوراکی شوکران به طور خودسرانه ممنوع و اگر انسان بالغی نیم الی یک گرم از مادهی کُنین شوکران را استفاده کند باعث مسمومیت آن میشود که ابتدا تار شدن چشم، سرگیجه، سردرد شدید، لرزش و تلوتلو خوردن، درد شدید ماهیچه قلب، احساس خشکی دو گلو، سوزش، تشنگی (گاهی همراه با عدم امکان بلع)، استفراغهای غیر مداوم، احساس سرما، مورمور شدن، مشکل شدن عمل تنفس، ضعف و کند شدن نبض، عدم تکلم یا پیدایش اختلال در تکلم، تنگ شدن و سپس باز شدن مردمک چشم، پریدگی رنگ پوست یا کبود شدن آن و پیدایش حالات تشنجی به طور متناوب با غش ظاهر میشود و سپس شخص مسموم حالت بهتزده به خود میگیرد، درجه گرمای بدن پائین میآید و اغماء عارض میشود گاهی نیز حالت هذیان شدید توأم با تشنج پیش میآید و در نهایت مسموم بین 3 تا 6 ساعت میمیرد.