شیر مادر به تنهایی میتواند از لحظه تولد تا پایان 6 ماهگی تمام نیازهای غذائی شیرخوار طبیعی را برای رشد طبیعی او تأمین کند. آغوز حاوی مواد مفید و ارزنده ایمنی است که کودک را در مقابل بیماری های عفونی محافظت میکند.
مواد مختلف ضد عفونت در شیر مادر احتمال ابتلای شیرخوار را به بسیاری از عفونت ها به ویژه عفونت های گوارشی و تنفسی کاهش میدهد. میزان ابتلا به آسم، اگزما و انواع آلرژی در شیر مادرخواران بسیار کمتر گزارش شده است. در شیر مادرخواران به علت متابولیسم بهتر کلسترول مشکل افزایش کلسترول در بزرگسالی و احتمال خطر ابتلا به بیماری های قل ب ی ـ عروقی کمتر است. چربی و پروتئین شیر مادر بهتر از چربی و پروتئین دیگر انواع شیرها هضم و جذب میشود. به همین دلیل دردهای قولنجی، جمع شدن گاز، استفراغ و حساسیت نسبت به پروتئین در این شیرخواران کمتر مشاهده میشود. ترکیب شیر مادر همراه با رشد شیرخوار تغییر پیدا میکند. چربی شیر مادر در شروع هر وعده شیر کمتر است و سپس میزان آن تدریجاً بیشتر میشود. این تغییرات کمک بزرگی به سیر نگهداشتن شیرخوار میکند. به علت اختلاف در ترکیب چربی شیر مادر، شیرخوار، پرخوری نمیکند و کمتر چاق میشود. چاقی این دوران زمینه ساز عوارض قلبی ـ عروقی، مفصلی و بیماری ق ند در بزرگسالی است. به علت و جود آب کافی در شیر مادر به خصوص ابتدای شیر، تشنگی شیرخوار برطرف شده و اشتهای او تحریک میشود و نیازی به دادن آب یا آب قند حتی در مکان های بسیار گرم و خشک نیست. میزان سدیم و پروتئین شیر مادر به حدی است که به کلیه های نوزاد که هنوز کامل نشده اند صدمه ای وارد نمیکند. شیر مادر ؛ پاکیزه، دارای درجه حرارت مناسب و عاری از آلودگی میکروبی است. تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی بین مادر و فرزند را بیشتر میکند. تماس و توجه مادر هنگام شیر دادن اثر مطلوبی بر رشد شیرخوار دارد. جذب کلسیم شیر مادر به سبب نسبت مناسب کلسیم به فسفر بهتر انجام میشود. به دلیل وجود عواملی مثل لاکتوفرین و اسیدیته بیشتر شیر مادر، جذب آهن شیر مادر به مراتب بهتر صورت میگیرد. احتمال بروز اسهال در شیر مادرخواران به مراتب کمتر است و نیز به سبب نوع مدفوع، سوختگی ناحیه تناسلی (Diaper Rash) کمتر دیده میشود. شیر مادر خواران کمتر دچار مشکلات دندانی ناشی از پستانک و تغذیه مصنوعی میشوند. مزایای مربوط به مادر تغذیه انحصاری و مکرر شیرخوار با شیر مادر در شب و روز عادت ماهیانه مادر و امکان تخمک گذاری وی را به تعویق میاندازد. در نتیجه، حاملگی های زودرس کمتر اتفاق میافتد. جمع شدن و برگشت رحم به اندازه طبیعی در مادرانی که به نوزادانشان شیر میدهند، سریع تر انجام میگیرد. برگشت سریع رحم به حالت طبیعی و دیرتر شروع شدن عادت ماهیانه به دلیل شیردهی، باعث جلوگیری از کم خونی مادر میشود. مادرانی که به نوزادشان شیر میدهند چون از چربی ذخیره شده دوران بارداری برای ساختن شیر استفاده میکنند، زودتر وزن اضافی را از دست میدهند و پستان ها و اندامشان نیز به همین دلیل زودتر به حالت طبیعی قبل از بارداری بر میگردد. ( احتمال ابتلاء به سرطان پستان و تخمدان در زنان شیرده کمتر است.) مادر به دلیل تماس های مکرر کودک با بدنش در جریان شیردهی و احساس آرامش و رضایتی که از این تماس حاصل میشود وضع روحی و عاطفی بهتری خواهد داشت. مزایای اقتصادی ـ اجتماعی تغذیه با شیر مادر با توجه به افزایش نیاز غذایی مادر در طول شیردهی از هر شیوه دیگر تغذیه، به مراتب ارزانتر است. شیر مادر خواران چون کمتر بیمار میشوند هزینه درمان آنها به طور مشخص کاهش مییابد. در بیمارستان هایی که از شیوه هم اطاقی مادر و نوزاد (Rooming in) استفاده میشود بروز عفونت و همه گیر شدن آن در بین نوزادان، به مراتب کمتر اتفاق میافتد و طبق محاسبات دقیق، هزینه بیمارستان ها و نیروی انسانی مورد نیاز هم کاهش مییابد. |