پائولونیا(پالونیا) : Paulownia

درختی سریع الرشد و پول ساز اما بحث برانگیزاین جنس دارای 17-6 گونه بوده، بومی شمال آمریکا و شرق آسیا مخصوصاً چین، کره و ژاپن می باشد. این درخت در شرایط اقلیمی و خاکی گوناگون سازگاری نشان داده است.

برگهای پهن پائولونیا چند برابر سایر درختان اکسیژن تولید می کند، بخاطر ارتفاع زیاد، گستردگی تاج پوشش و عرض زیاد برگ سایه ی خنکی تولید می کند. برگ های پهن آن بهترین علوفه برای تغذیه ی دام و تهیه ی کمپوست می باشد. دارای گلهای خوشه ای ایستاده ی بسیار زیبا و خوشبو ست. از آن بهترین چوب صنعتی  بدست می آید و این عامل اصلی کشت آن است.

دو گونه از این گیاه از اواسط دهه ی هشتاد وارد ایران و در چند نقطه کشت شد.

از ویژگی‌های درخت پائولونیا:

* مقاومت به کم‌آبی

* مقاومت به خاک‌های آهکی و گچی

* مقاومت به خاک‌های با زهکش بد

* مقاومت به دود و هوای مناطق صنعتی

نظرات زیاد و متفاوتی پیرامون مزایا و‌ معایب این گیاه مطرح است.

پائولونیا از درختان بسیار مناسب برای جنگل کاری سریع، توسعه ی فضای سبز شهر و روستا و کشت توأم با انواع گیاهان زراعی رایج است.

اما طبق نظر یکی از اساتید گیاهشناسی دانشگاه تهران، گیاه "پائولونیا" مهاجم است؛ هر کسی در هر لباسی چنین گیاهی را برای کشت در هر جای کشورمان توصیه می‌کند در حالت خوش‌بینانه ناآگاه و در حالت بدبینانه سودجو و کلاهبردار است.

علت این گفته این است که این گیاه دارای بذرهای ریز و بالدار می باشد که به وسیلهٔ باد پراکنده می‌شوند و این بذرها عامل مهاجم بودن درخت محسوب می‌شوند. از دلایل دیگر مهاجم بودن گیاه، برگهای بسیار پهن و ریشه های قوی آن می باشد.

علیرغم کشت این‌ گیاه در برخی نقاط کشور، مخصوصاً استانهای شمالی، در سال 97 سازمان حفظ نباتات، ورود بذر، قلمه و نهال این گیاه را ممنوع و‌ کشت آن را به سبب مهاجم بودن و صدمه به سایر گونه های گیاهی غیرقانونی اعلام کرد و کشت آن را مشروط به انجام‌ تحقیقات گسترده در این زمینه دانست.

برای استفاده ی تجاری از این درخت باید بذرش عقیم سازی و اصلاح نژاد شود تا در برابر تنش‌های دمایی مقاوم تر شود و چوب دهی بهتری داشته باشد. در نتیجه، بهترین گونه ی درخت برای کشت، پالونیای هیبریدی و اصلاح نژاد شده با تضمین عقیم بودن بذرش است.

این درخت از جمله درختان چالش برانگیز بوده که حتی با فرض صرف نظر کردن از بحث مهاجم بودن آن تا اثبات این مسأله، کشت آن یک ریسک بزرگ بوده که موفقیت در انجام آن داشتن اطلاعات و تجربه ی کافی را می طلبد.

در کل، استفاده از این درخت باعث افزودن بر زیبایی فضای شهر و تولید اکسیژن می شود، اما باید دید که کاشت این درخت با کشور و شهر ما سازگاری دارد یا نه، تا دیگر همانند  اقدامات نسنجیده ای که در اغلب موارد انجام می‌شود و با خود پشیمانی به همراه می‌آورد، بعدها با کاشت این درخت پشیمانی به سراغمان نیاید.

به هر حال هم در کاشت این‌ گیاه بصورت استفاده در فضای سبز و هم در کشت جهت بهره برداری از چوب مرغوب آن جهت مصارف صنعتی باید جانب احتیاط را رعایت نمود

دکتر اکرم ابراهیمی کارشناس سیستماتیک گیاهان