مشخصات ظاهری : گیاهی است یک ساله با ساقهای قائم و برگهای مرکب از برگچههای نازک، بیضی شکل، نوک تیز و دارای بریدگی، گلهای آن زرد و در مواردی مایل به قرمز و میوهاش غلافی شکل، دراز و محتوی 10 تا 20 دانه است. اغلب در مناطق گرم کشورهای آسیایی، اروپایی، آمریکایی و در ایران پرورش داده میشود. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، لوبیا چشم بلبلی، لوبیای گل، لوبیای بلدی و به هندی لوبا نامیده شده است.بخش استفاده دانه و نحوه مصرف معمولاً دانه را به صورت پخته مصرف میکنند و در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد. طبیعت آن گرم است.
نام علمی : Vigna sinensis (L.) Savi. Ex Hassk، نام فرانسه لوبیا چشم بلبلی Dolic a oiel noir و نام انگلیسی آن Black eye pea میباشد.
ترکیبات شیمیایی : آب، پروتئین، مواد چرب، هیدراتهای کربن، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، تیامین، نیاسین، رایبوفلاوین و ویتامینهای A و C در آن تشخیص داده شده است.
خواص
دفع کننده کرم معده و ضد اسهال، مولد اسپرم و محرک نیروی جنسی، شیرافزا و کاهنده قند خون به طور جزئی در بیماران مبتلا به دیابت، افزاینده خون قاعدگی و مفید برای بیماریهای مزمن مجاری ادراری، خارج کننده سنگ کلیه و دفع کننده اخلاط سینه میباشد. در ضمن برای سیاه سرفه، روماتیسم، قطره قطره ادرار کردن، نفس تنگی و برونشیت نیز مفید است.
منع مصرف : عوارضی که در لوبیا چشم بلبلی وجود دارد، نفخ معده است. استفاده از لوبیا چشم بلبلی باعث ایجاد گازهای معدهای میشود و نفخ را به همراه دارد. در بعضی از افراد خروج گازهای معده با درد همراه است، بنابراین این افراد نمیتوانند لوبیا چشم بلبلی را در وعدههای غذایی خود جای دهند.
لوبیا چشم بلبلی به دلیل اینکه دارای پروتئین زیادی است، برای افرادی که بیماری نقرس دارند، مصرف زیاد آن توصیه نمیشود. محققان معتقدند افرادی که بیماری نقرس دارند بهتر است که کمتر از بقیه افراد پروتئین به بدن خود برسانند.
مصرف بیش از حد لوبیا چشم بلبلی موجب افزایش غلظت خون میشود. لوبیا چشم بلبلی سرشار از آهن است که موجب غلظت خون میشود و اگر بیش از اندازه این لوبیا را مصرف کنید، با مشکل مواجه خواهید شد.